Page 59 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Ewangelista Marek

nr inwentarzowy: MD/M/01
autor/warsztat: nieznany
datowanie: XVIII–1. poł. XIX w.
pochodzenie: Smolany k. Sejn
inskrypcje: INITIUM / SANCTI /EVANGE /SECUNDU / MAR / CUM.
wymiary: 96,5 x 65 cm
technika wykonania: olej, płótno
opis: Obraz ma formę pionowego prostokąta. Na ciemnobrą-
zowym tle przedstawiony został w ujęciu do kolan stary mężczy-
zna, zwrócony ku lewej krawędzi kompozycji. Ubrany jest w czer-
woną tunikę z wąskim, wykładanym kołnierzykiem i brązowym
paskiem w talii. Przez lewe ramię przerzucona jest poła zielonego
płaszcza. Ukazana w trzech czwartych twarz charakteryzuje się
ciemnymi oczami, prostym nosem, wysokim czołem, rzadkimi
siwymi włosami oraz bujną brodą. W prawej dłoni, uniesionej na
wysokość piersi, mężczyzna trzyma stosinę pióra, lewą przyciska
do boku otwartą księgę pokrytą tekstem. W prawym dolnym rogu
kompozycji widoczna jest w półcieniu głowa lwa.
Obraz jest konwencjonalnym ujęciem św. Marka. Postać
jednoznacznie identyfi kuje tekst umieszczony na otwartych
stronach księgi i lew widoczny u boku świętego. Być może
pierwotnie dzieło należało do zespołu przedstawień czterech
ewangelistów. Obraz powstał zapewne w warsztacie lokalnego
malarza dysponującego ograniczonymi umiejętnościami
technicznymi. Poza świętego jest nienaturalna, fałdy szat sztywne,
a modelunek światłocieniowy słabo wydobywa wolumen fi gury.
Utrudnia to datowanie dzieła, które mogło powstać zarówno
w XVIII w., jak i w pierwszej połowie następnego stulecia, kiedy
formy późnobarokowe były nadal popularne na prowincji.
Kościół pw. Izydora Oracza w Smolanach został wzniesiony
w latach 1834–39 z inicjatywy Michała Habermana. Wyposażył on
całkowicie nową świątynię i osadził w niej reformatów przybyłych
z Zarąb Kościelnych. Klasztor istniał tu jednak tylko do 1873 r.,
kiedy to został zamknięty w ramach represji po powstaniu
styczniowym. Nie wiadomo, czy obraz św. Marka powstał
bezpośrednio dla kościoła w Smolanach, czy został przywieziony
tu przywieziony z innej świątyni.
literatura: dzieło niepublikowane

Karolina Zalewska

MALARSTWO

katalog