Page 79 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Chrystus Bolesny Obraz adorujących reprezentantów

nr inwentarzowy: MD/M/20 stanów świeckich i duchownych
autor/warsztat: nieznany
datowanie: XVII/XVIII w. nr inwentarzowy: MD/M/22
pochodzenie: kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Kołakach autor/warsztat: nieznany
Kościelnych datowanie: ok. 1800
inskrypcje: Patrz Grzesniku com cierpiał za twe nieprawości/ pochodzenie: katedra św. Michała Archanioła w Łomży
Dałem bok mój przebić ku tobie z miłośći wymiary: 70 x 121 cm
wymiary: 62 x 53 cm technika wykonania: olej, płótno
technika wykonania: olej, płótno opis: Obraz ma formę poziomego prostokąta z kompozycją

opis: Obraz ma formę pionowego prostokąta. Kompozycja ujętą w owalu. Przedstawia wnętrze sali z prostokątnym oknem
przedstawia Chrystusa w półpostaci, zwróconego ku prawej na osi i sklepieniem wspartym na dwóch filarach. Na posadzce
krawędzi kompozycji. Plecy, lewą stronę torsu i brzuch osłania ułożonej z czarnych i białych kwadratowych kafli klęczą
ciemnoczerwony, drapowany płaszcz. Dłońmi z widocznymi dwie zwrócone ku sobie grupy postaci. Po każdej ze stron
śladami po gwoździach Jezus wskazuje ranę w prawym boku. przedstawiono po ośmiu mężczyzn ze złożonymi do modlitwy
Twarz okolona ciemnobrązowymi, długimi włosami i ciemnym dłońmi i głowami skierowanymi ku górze. Na prawo od okna
zarostem zwrócona jest ku górze. Oblicze charakteryzuje prosty klęczy papież w czerwonym ornacie, złotej kapie i tiarze. Obok
nos, wąskie usta i ciemne oczy podkreślone prostymi brwiami. niego ukazano biskupa w białej rokiecie, fioletowym mucecie
Czoło wieńczy korona cierniowa. Ciemne tło rozświetla wokół i z infułą na głowie, dwóch księży w czarnych sutannach i białych
głowy promienisty nimb. W dolnej partii kompozycji znajduje się komżach oraz czterech zakonników z tonsurami. Na czele drugiej
banderola z inskrypcją. grupy klęczą dwaj władcy okryci płaszczami obszytymi futrem,
Półpostaciowe ujęcie Chrystusa Bolesnego, wskazującego z zamkniętymi koronami na głowach. Towarzyszą im trzej
ranę w boku, należało do najpopularniejszych przedstawień szlachcice ubrani kolejno w zielony żupan i delię, różowy żupan
dewocyjnych u schyłku XVII i w XVIII w. Z terenu dzisiejszej oraz niebieską czamarę. Za nimi klęczą trzej mężczyźni odziani
Polski znanych jest kilkadziesiąt ujęć tematu. Wśród przykładów w ciemne kurty.
można wymienić obrazy w kościołach św. Jana Chrzciciela Podłużny format płótna sugeruje, że stanowiło pierwotnie
w Raciborzu-Ostrogu, Mariackim w Toruniu, Narodzenia NMP część predelli (podstawy) nastawy ołtarzowej. Za taka funkcją
w Piekoszowie, św. Antoniego Pustelnika w Męcinie, św. Jana dzieła przemawia także niekompletność przedstawionej sceny.
Chrzciciela w Zielonce Pasłęckiej (obraz pochodzący z Tarnorudy) Pomiędzy dwiema grupami modlących się postaci brakuje
oraz klasztorze norbertanek w Krakowie. Poszczególne obrazy obiektu adoracji. Uniesione głowy mężczyzn każą się domyślać, że
różnią się między sobą szczegółami kompozycji i treścią było nim przedstawienie religijne znajdujące się powyżej, w polu
inskrypcji. W rozpowszechnieniu się wizerunku niebagatelną głównym ołtarza. Mógł to być krucyfiks, wizerunek Matki Boskiej
rolę odegrała grafika dewocyjna, w tym miedzioryty niemieckie z Dzieciątkiem lub wyobrażenie Najświętszego Sakramentu.
z przełomu XVII i XVIII w. i polskie drzeworyty ludowe z XVIII Żaden z adorantów nie ma cech portretowych. Należy
i XIX stulecia. uznać ich za reprezentantów stanów duchownego i świeckiego.
literatura: dzieło niepublikowane. Pierwszej grupie, składającej się z księży i zakonników, przewodzą
papież i biskup. Na czele drugiej znajdują się dwaj bliżej
nieokreśleni władcy (królowie lub cesarze). Ukazani za nimi
mężczyźni, zróżnicowani strojami, należą do stanu szlacheckiego
i mieszczańskiego, a być może także włościańskiego.
literatura: KZSP, 1982(2), s. 30, fig. 96.

78
MALARSTWO