Page 74 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Portret bp. Józefa Hollaka Portret kanonika

nr inwentarzowy: MD/M/16 Aleksandra Kazimierza
autor/warsztat: nieznany Gintowt-Dziewałtowskiego
datowanie: XIX/XX w.
pochodzenie: pałac biskupi w Łomży nr inwentarzowy: MD/M/17
inskrypcje: Josephus Hollak/ 1883 +1890/ Eps Arathen/ Suffr autor/warsztat: nieznany
Sejnen:
wymiary: 65 x 51 cm datowanie: trzecia ćwierć XIX w.
nieznane
pochodzenie:
technika wykonania: olej, płótno
wymiary: 70 x 58 cm
opis: Obraz ma formę pionowego prostokąta. Przedstawia technika wykonania: olej, płótno
starszego mężczyznę, ujętego w głębokim popiersiu, zwróconego
ku prawej krawędzi kompozycji. Na odzienie duchownego składają opis: Obraz ma formę pionowego prostokąta. Przedstawia
się biała rokieta o koronkowych rękawach i błękitny mantolet. starszego mężczyznę, ujętego w półpostaci i zwróconego ku lewej
Pierś zdobi pektorał na grubym złotym łańcuchu. Ujęta w trzech krawędzi kompozycji. Portretowany ubrany jest w czarną sutannę
czwartych pociągła twarz portretowanego charakteryzuje się i mucet w tym samym kolorze. Szyję opina koloratka z ząbkowanym
głębokimi, pionowymi zmarszczkami, prostym nosem, pełnymi dolnym brzegiem i krótką befką. Na piersi mężczyzny zawieszone
ustami i głęboko osadzonymi błękitnymi oczyma. Wysokie czoło są order Świętego Stanisława na szerokiej, biało-czerwonej
i skronie okalają pasma siwych włosów. wstędze i czerwony krzyż z białym orłem i koroną na długim,
Józef Hollak (1812–1890) przyjął święcenia w 1837 r. Od złotym łańcuchu. Podłużna twarz mężczyzny charakteryzuje się
tego czasu do 1855 pracował jako nauczyciel religii i prefekt zapadniętymi policzkami, wydatnym nosem i pełnymi ustami.
w Warszawskim Instytucie Głuchoniemych i Ociemniałych. Krótkie siwe włosy tworzą zakola nad wysokim czołem.
W 1879 r. wraz ks. Teofilem Jagodzińskim opublikował Słownik W trakcie prac nad katalogiem udało się zidentyfikować
mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających. anonimowego do tej pory portretowanego. Obraz przedstawia
Pełnił funkcję proboszcza w Radzyminie, w parafiach Świętej Aleksandra Kazimierza Gintowt-Dziewałtowskiego (1821–1889),
Trójcy i Wszystkich Świętych w Warszawie i Wyłkowyszkach. biskupa sufragana płockiego w latach 1872–1883, a od 1883
W 1883 r. otrzymał godność biskupa pomocniczego diecezji arcybiskupa mohylewskiego [Godlewski, 1948–1958, s. 473–
sejneńskiej, którą sprawował do swojej śmierci. 474]. Obraz wykonano zapewne wkrótce po otrzymaniu przez
Nieznane są okoliczności namalowania portretu biskupa duchownego tytułu honorowego kanonika diecezji sejneńskiej.
Hollaka ani nazwisko jego autora. Wiadomo, że jako Godność portretowanego podkreśla czarny mucet i dystynktorium
kapłan prowadził niezwykle skromne, wręcz ubogie życie. zawieszone na złotym łańcuchu (tzw. krzyż kanonicki).
Prawdopodobnie więc reprezentacyjny portret, opatrzony Aleksander Gintowt-Dziewanowski ukończył seminarium
herbem i datami posługi w diecezji sejneńskiej, został zamówiony duchowne w Wilnie. Po otrzymaniu święceń w 1845 r. objął
do galerii wizerunków biskupów sejneńskich już po śmierci wikariat w Wiłkomierzu. W kolejnych latach był proboszczem
duchownego. w Janiszkach i w parafii pobernardyńskiej w Grodnie. Otrzymał
literatura: KZSP, 1982(2), s. 30, fig. 128. godności dziekana grodzieńskiego, honorowego kanonika
wileńskiego i sejneńskiego oraz archidiakona białostockiego.
W 1872 został prekonizowany na biskupa, a dwa lata później
rozpoczął administrowanie diecezją płocką. W 1883 r. został
mianowany arcybiskupem mohylewskim. Ostatnie lata życia
upłynęły Gintowt-Dziewałtowskiemu na walce z próbami
rusyfikacji kościoła katolickiego przez władze rosyjskie.
literatura: dzieło niepublikowane.

73
MALARSTWO