Page 146 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Matka Boska z Dzieciątkiem Św. Jan Nepomucen

nr inwentarzowy: MD/RZ/36 nr inwentarzowy: MD/RZ/37
autor /warsztat: Mazowsze autor /warsztat: nieokreślony (Polska, Mazowsze)
datowanie: XIX–XX w. datowanie: druga połowa XVIII w. lub pierwsza połowa XIX w.
pochodzenie: kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela pochodzenie: kościół parafialny pw. św. Rocha w Jasienicy
w Wiźnie (daw. woj. łomżyńskie; woj. podlaskie, (daw. woj. ostrołęckie; woj. mazowieckie,
pow. łomżyński) pow. ostrowski)
wymiary: wys. 36 cm wymiary:
technika wykonania: drewno rzeźbione, polichromowane technika wykonania: drewno rzeźbione, polichromowane
opis: Maria ujęta jest ściśle frontalnie i stoi na niskim opis: Święty stoi ukazany niemal frontalnie. Lewą rękę,
profilowanym cokole. Oburącz podtrzymuje przed sobą pozbawioną dziś przedramienia, wysuwa ku przodowi, prawą
siedzące Dzieciątko. Mały Chrystus prawą ręką wykonuje gest zaś opuszcza ku dołowi. Jan odziany jest w długą sutannę,
błogosławieństwa, w lewej zaś trzyma sferę. Maria odziana jest odsłaniającą szpice butów, sięgającą kolan rokietę o koronkowej
w szatę sięgającą cokołu oraz chustę nakrywającą głowę, Jezus borcie oraz narzucony na ramiona, sięgający bioder mucet z futra
zaś w równie długą szatę, odsłaniającą nagie (?) stopy oraz gronostaja z wyłożonym kołnierzem spiętym pod szyją. Głowę
rodzaj czepeczka na głowie. Twarze postaci są szerokie o słabo świętego, okoloną bujnymi włosami i zarostem, wieńczy okazały
zaznaczonych rysach. Karnacje postaci są cieliste, szata Marii – biret. Szeroką twarz cechują drobne oczy i usta oraz prosty nos.
z przodu szaro-błękitna, z tyłu – granatowa, chusta oraz szata Sutanna, buty, biret, kołnierz mucetu oraz włosy i zarost (?) –
Dzieciątka – różowe, włosy obu postaci – brązowe. są koloru czarnego, rokieta – białego, mucet – kremowobiałego
Parafię w Wiźnie erygowano jakoby w 1390 r. Po spaleniu z czarnymi gronostajowymi ogonkami, karnacja – cielistego.
pierwszego kościoła, może pw. św. Marka Ewangelisty, wzniesiono Św. Jan Nepomucen należy do najbardziej rozpowszechnionych
nowy w 1400 r., konsekrowany po 1415 r. Kolejny – murowany, w kulcie męczenników katolickich Europy Środkowej w XVIII
w obecnej nowej lokalizacji, wzniesiono w pierwszej ćwierci i XIX w. (zob. MD/RZ/6). Święty z Jasienicy stracił atrybuty,
XVI w. (przed 1525 r.). Kilkakrotnie był remontowany, w latach: najprawdopodobniej był to krucyfiks i gałąź palmowa. Frontalne
1658, ok. 1720, 1881 i 1884 r. W 1944 r. został wysadzony ujęcie figury sugeruje, iż była to rzeźba z przeznaczona do
w powietrze przez Niemców. Odbudowano świątynię w latach przydrożnej kapliczki. Zatem dostała się ona do jasienickiego
1951–1958. W kościele i na plebani zachowały się resztki wystroju, kościoła wtórnie (zob. MD/RZ/40). Mimo pewnej sztywności
w tym drewniane figury, m.in.: dwa anioły z ołtarza z 1609 r., figura zdradza w bogatym opracowaniu fałdów szat cechy
Bóg Ojciec zapewne ze zwieńczenia ambony z XVII w., św. Jan barokowe, mogła więc powstać jeszcze w XVIII w., ale nie można
Nepomucen i putto o nieokreślonym przeznaczeniu z XVIII w. wykluczyć możliwości, iż jej wykonawca kontynuował tradycje
W Wiźnie znajdują się też kaplice – cmentarna oraz przydrożna barokowe w stuleciu następnym. Św. Jan Nepomucen należy do
przy ul. Długiej, z rzeźbami kultowymi o cechach ludowych najczęstszych tematów rzeźby późnobarokowej i zależnej od niej
z XIX w. Nasza rzeźba mogła należeć do wyposażenia takiej ludowej.
kapliczki, a następnie zostać przeniesiona do kościoła z okazji literatura: KZSP, 1974, s. 11.
jego wyposażania po odbudowie.
literatura: dzieło niepublikowane.

145
RZEŹBA