Page 165 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Firma Łopieńskich wywodzi się od pracowni założonej
Kielich mszalny, MD/ZL/K/08, Warszawa, firma Bracia
Henneberg i M. Czajkowski, lata przed 1888 r., styl neobarok,
z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Piskach
w 1862 r. w Warszawie przez Jana Łopieńskiego (1838–
1907). W 1879 r. została rozbudowana, jednak zwiększony
zakres działalności spowodował bankructwo spółki w 1883
r. Wtedy przejęli ją synowie Jana – Grzegorza (1867–1939)
i Feliks (1866–1941). Jak się wydaje, w latach 90. XIX w. fir-
ma funkcjonowała pod szyldem G. Łopieński, by na począt-
ku XX w. przemianować się na Bracia Łopieńscy. Specja-
lizowano się w dekoracyjnych brązach, np. pomnikowych,
ale wytwarzano też srebra, głównie kościelne w stylach hi-
storycznych. W 1939 r. firmę przejęli trzej synowie Grze-
gorza Łopieńskiego – Władysław, Tadeusz i Zdzisław .
15
Monstrancja z Goworowa (MD/ZL/M/92) jest znakomitym
przykładem efektownego vasa sacra epoki historyzmu. Za-
stosowano w niej różnorodne techniki złotnicze i materia-
ły, co przełożyło się na bogaty efekt kolorystyczny. Godna
podkreślenia jest obecność dwóch złotych monet w deko-
racji jej stopy. Twórcy dzieła znakomicie sparafrazowali ba-
rokowy typ monstrancji promienistej, rozwijając go jednak
w modernistycznym, secesyjnym duchu.
W warszawskiej pracowni Antoniego Riedela powstały kie-
lich i patena z Kuleszy Kościelnych (MD/ZL/K/37 i 37A),
zapewne z lat 1884–1885, oraz pacyfikał z Czerwina (MD/
ZL/R/86), z ok. 1890 r. Riedel, złotnik warszawski, czynny
był w latach 1878–1910 . Kielich (i patena) z Kuleszy Ko-
16
ścielnych (MD/ZL/K/37 i 37A) jest jednym z najciekaw-
szych przykładów vasa sacra epoki historyzmu w zbiorach
argentariów łomżyńskiego Muzeum Diecezjalnego. Efek-
towna jest już jego bogata dekoracja w stylu neogotyku –
z maswerku. Jednak efekt bogactwa wzmagają wprawio-
ne w nią srebrne monety bite, m.in. w: I Rzeczpospolitej,
Księstwie Warszawskim, Królestwie Kongresowym, Cesar-
stwie Rosyjskim oraz w habsburskich Węgrzech – w okresie
XVII–XIX w. Według autorów Katalogu zabytków sztuki
w Polsce kielich ten, mimo wymienienia w inskrypcji fun-
dacyjnej bliżej nieznanego Jana Bucińskiego, jest fundacji
ks. Stanisława (Ludwika) Jamiołkowskiego. Był on probosz-
czem w Kuleszach w latach 1873–1885. Z jego daru pocho-
dzi także w kościele w Kuleszach monstrancja typu promie-
nistego, w której stopę wprawiono 72 numizmaty polskie
i obce z okresu XV–XIX w.
Platerowany kielich z Pisków (MD/ZL/K/08) jest skromnym
przykładem naczynia z epoki historyzmu. Jego kształt oraz
dekoracja wskazują na neobarok. Dzieło powstało w jednej
z najważniejszych firm złotniczych i platerowych Warszawy
drugiej połowy XIX i pocz. XX w. – w firmie braci Henne-
berg. Powstała ona w 1857 r. na bazie spółki Juliusza vel Ju-
liana Henneberga (1835–1907) z Michałem Czajkowskim.
15. Halina Lileyko, Srebra…, s. 62–63, 91; Małgorzata Dubrowska, Ar-
tystyczne brązownictwo warszawskie 1900-1939. Prezentacja fabryk,
zakładów, pracowni, [w:] Rzemiosło artystyczne. Materiały Sesji Od-
działu Warszawskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, red. Ryszard
Bobrow, Warszawa 1996, s. 152–154
16. Michał Gradowski, Znaki złotnicze na wyrobach warszawskich
z XIX wieku, „Biuletyn Historii Sztuki”, 31: 1969, nr 2, s. 187; Halina
Lileyko, Srebra warszawskie w zbiorach Muzeum Historycznego m.st.
Warszawy, Warszawa 1979, s. 70, 90