Page 202 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 202
długości i o falującym zarysie złocone promienie; rewers: Relikwiarz monstrancjowy
niedekorowany; zwieńczenie w formie równoramiennego krzyża
na gałce. Na cokole zewnętrznej stronie stopy puncowany napis (pacyfikał) m.in. św. Katarzyny
fundacyjny, kursywą: X. Jan Nep. Dąbkowski Dziek. Łomż. Prob:
Śniadowski A.D. (?) 1818. Aleksandryjskiej?
Relikwiarz swą formą nawiązuje do barokowych monstrancji
typu promienistego. Jednak kształt nodusu oraz dekoracja
w formie wieńców laurowych należą już do repertuaru nr inwentarzowy: MD/ZL/R/43
motywów klasycystycznych i znakomicie pasują do daty podanej autor/warsztat: warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze)
w inskrypcji fundacyjnej – roku 1818. Wedle tej inskrypcji datowanie: 1784 r.
fundatorem dzieła był ksiądz Jan Nepomucen Dąbkowski, styl: późnobarokowy
dziekan łomżyński i proboszcz kościoła w Śniadowie (o historii pochodzenie: kościół parafialny pw. św. Anny w Kolnie
parafii i kościoła zob. MD/ZL/K/80). Warto podkreślić, że w roku wymiary: wys. 21,5 cm; szer. 9,8 cm
fundacji relikwiarza miejscowość zmieniła nazwę ze Smłodowo
na obecną. Może właśnie z tej okazji ufundowano nasze dzieło? opis: W całości złocony, gładki; stopa owalna, z wcięciami,
Prostota form relikwiarza sugeruje, iż powstał on w którymś czterolistna, profilowana, bardzo spłaszczona; trzon okrągły,
z prowincjonalnych warsztatów złotniczych Mazowsza. Dekoracja o pierścieniach tulejowych; nodus kulisty; górna partia w formie
z wieńców laurowych i liści palmowych wskazuje niewątpliwie na glorii monstrancji promienistej: awers – owalna puszka
chwałę świętego (świętych?), których relikwie przechowywane repozytorium, z licznymi partykułami za szklanym wziernikiem
są w repozytorium. Te motywy mogą sugerować, iż chodzi tu (filakterie trudno czytelne, m.in.: S.[anctae] Cath.[arinae]
o męczenników (palma jako symbol i atrybut męczeństwa).. V.[irginis] M.[artyri]?), ujęta puklowanym otokiem, z którego
Relikwiarz pełnił zapewne funkcję pacyfikału (zob. MD/ZŁ/R/85). wyrastają w dwóch planach promienie o zarysie owalu; rewers
literatura: KZSP, 1982(2), s. 67. niezdobiony; zwieńczenie w formie krzyżyka równoramiennego.
Na wierzchniej stronie stopy ryta inskrypcja fundacyjna,
majuskułowa, niestaranna (z ornamentem w formie grzywacza jako
winietki): SUMPTU . VALENTINI WĄDOŁOWSKI B.[urgrabius]
C.[astrensis]V.[isnensis] 1784. A.[nno] COMPARATUM.
Relikwiarz naśladuje swą formą barokową monstrancję typu
promienistego. Jego prostota wskazuje na lokalny i prowincjonalny
warsztat mazowiecki. Dzięki inskrypcji znamy czas powstania
dzieła – rok 1784 i jego fundatora – Watentyna Wądołowskiego.
Może chodzi tu o Walentego Stanisława Józefa Wądołowskiego,
syna Kazimierza i Apolloni Grzymalanki, pana na Wądołowie
(dziś wieś Tyszki Wądołowo – woj. podlaskie, pow. kolneński,
gmina Kolno), komornika ziemi wiskiej, który pod koniec
życia został komisarzem cywilno-wojskowym ziemi wiskiej?
Relikwiarz niewątpliwie przeznaczony był dla Kolna (o historii
parafii i kościoła zob. MD/ZL/K/65), do którego parafii należało
Wądołowo. Relikwiarz pełnił zapewne funkcję pacyfikału (zob.
MD/ZŁ/R/85).
literatura: KZSP, 1988, s. 16.
201
ZŁOTNICTWO