Page 205 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Relikwiarz kartuszowy (pacyfikał) Można zatem datować dzieło na trzecią lub czwartą dekadę
XVIII w. Niewykluczone, że fundacja relikwiarza związana była
św. Konstancjusza z odbudową klasztoru ostrołęckich Bernardynów po wojnie
północnej (o historii klasztoru, parafii i kościoła zob. MD/
ZŁ/K/50). Skromny charakter dzieła może wskazywać na lokalny,
nr inwentarzowy: MD/ZL/R/46 mazowiecki warsztat jego twórcy. Obecnie w relikwiarzu znajduje
autor/ warsztat: warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze?) się partykuła, jak zaświadcza filakteria, św. Konstancjusza,
datowanie: lata 20–30. XVIII w. żołnierza ze słynnego Legionu Tebańskiego, umęczonego za
styl: regencyjny wiarę chrześcijańską pod koniec III w. w starożytnym Agaunum
pochodzenie: prawdopodobnie kościół parafialny (dziś: Saint-Maurice w Szwajcarii). Nie można jednak wykluczyć,
(pobernardyński) pw. św. Antoniego z Padwy iż została ona tu umieszczona wtórnie, za rządów w diecezji
w Ostrołęce łomżyńskiej biskupa Czesława Falkowskiego (1949–1969),
wymiary: wys. 40 cm; szer. 16,5 cm którego pieczęć widnieje na rewersie repozytorium. Wić winnej
latorośli zdobiąca rewers kartusza może symbolizować ofiarę krwi
męczennika, rozumianej jako naśladownictwo zbawczej ofiary
opis: Stopa owalna, falista, z wydatnym profilem, w partii Chrystusa, powtarzanej w sakramencie Eucharystii w czasie mszy.
cokołowej złocona (także w partii wewnętrznej) i dzielona na pola, Dzieło pełniło zapewne funkcję pacyfikału (zob. MD/ZŁ/R/85).
w segmentach na osiach z dekoracją rytą w formie rozetek na tle literatura: dzieło niepublikowane
cęgów, w wysklepionej górnym polu, trybowany ornament cęgowy
z liśćmi akantu na fakturowanym tle, z dolutowaną górną partią,
na którą nałożona odwrócona krezka z rytych liści; trzon okrągły,
o pierścieniach talerzykowych; nodus wazonowy, z rytą dekoracją
(cęgi, rozetki i liście) na fakturowanym tle; kartusz czteroramienny, Relikwiarz kartuszowy (pacyfikał)
ze złoconymi promieniami wychodzącymi spomiędzy ramion,
zdobiony: na awersie – trybowanym i rytym ornamentem cęgowym św. Kazimierza
z liśćmi akantu, otaczającym owalną puszkę repozytorium,
w której za wziernikiem partykuła z filakterią z napisem: S.[ancti] nr inwentarzowy: MD/ZL/R/47
Constantii M.artyri]; na rewersie: złoconą owalną puszkę, w której autor/warsztat: kartusz: warsztat nieokreślony (I Rzeczpospolita,
za wziernikiem karteluszek z powtórzoną inskrypcją z awersu Wilno – krąg Johanna Lary’ego?);
i pieczęcią biskupa łomżyńskiego Czesława Falkowskiego, otacza stopa: Wilno, Michał Niewiadomski
złocony wieniec z owocującej winnej latorośli. Kartusz wieńczy
złocony krzyżyk o ramionach z liści akantu. datowanie: kartusz: ok. 3. ćw. XVIII w. ; stopa: 1931 r.
Typ tego niepublikowanego relikwiarza, kartuszowy – styl: kartusz: rokoko; stopa: neobarok
nazwany tak od kształtu jego głównej partii – oraz kształt pochodzenie: kościół parafialny pw. św. Bartłomieja
stopy i nodusu wskazują na późny barok, a rodzaj zdobiącego w Kuleszach Kościelnych
go ornamentu – „zanikający” akant i cęgi – na okres regencji. wymiary: wys. 38 cm; szer. 16,5 cm

204
ZŁOTNICTWO