Page 264 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Dalmatyka z kościoła w Sokołach MD/TK/2 – Ornaty z kościoła w Szczuczynie MD/TK/ 3 i MD/TK/ 4 –
łączenie dwóch tkanin, po lewej materiał z lat 40. XVIII w., tyły ornatów, przykład zastosowania tej samej tkaniny
po prawej materiał XIX w. w kilku paramentach.

cyzyjnym łączeniu fragmentów tkaniny, tak aby po zszyciu
wzór tworzył harmonijną, spójną całość. Przykładem za-
stosowania tej samej tkaniny w kilku paramentach są dwa
ornaty (MD/TK/3, MD/TK/4) i dwie dalmatyki z kościoła
popijarskiego w Szczuczynie . Wzorzysty jedwab o kwiato-
7
wych motywach wśród zielonej wici wykorzystany został do
uszycia jednego ornatu, pojawia się również w kolumnach
drugiego oraz pary dalmatyk. XVIII-wieczne tkaniny użyte
do sporządzenia paramentów pokazują również ewolucję
deseni, kompozycji i kolorystyki wzorzystych jedwabi z tego
okresu. Do najefektowniejszych należą tkaniny z lat 30. i 40.
XVIII w. o dużych, naturalistycznie oddanych motywach
roślinnych. Wzory tworzyły kwiaty, mięsiste liście, dojrzałe
owoce na gałązkach, które wyglądem przypominały konary
drzew, muszle o fantazyjnych kształtach, motywy architek-
toniczne. Elementy te zestawiane były często w zaskakujące
kompozycje. Dużym, w pełni rozkwitłym kwiatom towa-
rzyszyły niewielkie fragmenty architektury czy ceramiczne
naczynia lub wielkie, fantastyczne muszle. Tkaniny o tego
typu naturalistycznie przedstawionych motywach określa
się jako w typie Jeana Revela (1648–1771). Revel był ma-
larzem i twórcą deseni tkanin. Jako pierwszy wprowadził
w jedwabnych tkaninach wzorzystych stopniowanie odcieni

7. Katalog zabytków sztuki w Polsce, Seria nowa, t. 9: Województwo
łomżyńskie, z. 3: Kolno, Grajewo i okolice, red. M. Kałamajska-Saeed, 263
Warszawa 1988, s. 49–51, fig. 130–131, 134. TeksTylia