Page 13 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 13
Prace konserwatorskie przy zabytkach
z Muzeum Diecezjalnego
w Łomży –
założenia konserwatorskie
i ich realizacja w praktyce
Przemysław Gorek
W latach 2016–2017 w Muzeum Diecezjalnym w Łomży
przeprowadzono szereg najpilniejszych prac konserwator-
skich wybranych obiektów z ekspozycji stałej. W tym okre-
sie konserwacji poddano 11 rzeźb, 6 obrazów, 1 starodruk
i 1 monstrancję. Decyzja o wyborze obiektów była bardzo
trudna, biorąc pod uwagę olbrzymie potrzeby kolekcji
i ograniczone możliwości realizacji. Wybór padł z jednej
strony na obiekty najcenniejsze i najistotniejsze dla ekspo-
zycji muzealnej, takie jak kolekcja rzeźb gotyckich, z dru-
giej strony na zabytki znajdujące się w stanie wymagającym
natychmiastowej ingerencji konserwatorskiej ze względu
na dramatyczny stan zachowania i postępującą degradację.
Inną jeszcze grupę stanowiły obiekty, które po dawnej kon-
serwacji całkowicie zatraciły swoje walory artystyczne i hi-
storyczne, a nadana im estetyka wpływała znacząco na ob-
niżenie ich wartości ekspozycyjnej i edukacyjnej – zapewne
był to efekt braku kwalifikacji osób odpowiedzialnych za
proces.
Cel oraz założenia konserwacji i restauracji
Wszystkie programy prac konserwatorskich były przygoto-
wane indywidualnie z uwzględnieniem problematyki i sta-
nu zachowania konkretnych obiektów. Bardzo zróżnico-
wana kondycja, historia i charakterystyka poszczególnych
zabytków wymusiła na wykonawcach niezwykle zindywi-
dualizowane podejście do problemów konserwatorskich
i propozycji ich rozwiązania. Można jednak stwierdzić, iż
ogólnie przyjętym założeniem było powstrzymanie proce-
sów destrukcyjnych i postępujących zniszczeń, jeśli takie
miały miejsce, a w następnej kolejności przywrócenie war-
tości estetycznych i ekspozycyjnych.
Konserwacja rzeźb
W przypadku konserwacji większości rzeźb, ze względu na
stan zachowania oryginalnych warstw, nie było możliwe dą-
żenie do pełnej restauracji i odtworzenia pierwotnego wy-
glądu. Po przeprowadzeniu badań, zabiegów technicznych
i konserwacji zachowawczej ograniczono się do scalenia ko-
lorystycznego i uporządkowania estetycznego powierzchni
drewnianych.
Omawiając konserwację jednego z najwartościowszych
obiektów na ekspozycji stałej muzeum, grupy Zwiastowania
z Kleczkowa (MD/RZ/04 i MD/RZ/05), należy wspomnieć,
iż nie skupiono się jedynie na konserwacji zachowawczej.
Wydobycie reliktów warstw wykończeniowych polichromii
spod grubych powłok zmatowiałego wosku było czynnością
iście benedyktyńską. Nie udało się powrócić do pierwotne-
go przekazu artystycznego, ale niewielkie, śladowo zacho-
wane fragmenty polichromii sugerują odbiorcy pierwotny
charakter i kolorystykę obiektu.
