Page 15 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 15
W trakcie prac przeprowadzono wnikliwą kwerendę i badania
ikonograficzne pozwalające ustalić prawdopodobny układ rąk Chrystusa.
Na ilustracjach wybrane przykłady rzeźby Maryi z Dzieciątkiem
stanowiące analogię do rekonstrukcji lewej ręki Chrystusa (od lewej):
Matka Boska z Dzieciątkiem z Rzepiennika Biskupiego, Muzeum Narodowe w Krakowie;
Matka Boska z Dzieciątkiem, Ogrodzieniec, kaplica na Podzamczu;
Figura Marii z Dzieciątkiem, Muzeum Narodowe w Warszawie;
Matka Boska z Dzieciątkiem z Czchowa, Muzeum Diecezjalne w Tarnowie.
Matka Boska z Dzieciątkiem z Roman MD/RZ/01, w trakcie prac
związanych z rekonstrukcją lewej dłoni Chrystusa. Na zdjęciu
widoczna wykonana w drewnie lipowym dłoń i przedramię
wraz z propozycją jabłka jako atrybutu najczęściej występującego
w ikonografii. Ostatecznie koncepcja ta nie zyskała aprobaty
i jabłko nie zostało umieszczone.
Konserwacja figury z końca XV wieku Matki Boskiej
z Dzieciątkiem z parafii w Romanach (MD/RZ/01) po- Matka Boska z Dzieciątkiem z Roman MD/RZ/01 zdjęcie wykonane
mimo założeń konserwatorskich ze względu na wysokie przed konserwacją. Widoczna lewa ręka Chrystusa oryginalnie
wartości artystyczne i historyczne obiektu przyjmujących zachowana do łokcia, a w dalszej części wtórnie dorobiona w geście
jedynie działania zachowawcze, wymagała przeprowadze- błogosławieństwa.
nia wnikliwej kwerendy historycznej oraz kompleksowych
badań technologii wykonania warstw pierwotnych i wtór- Po odjęciu wtórnie dorobionych elementów szczegółowo
nych. Kontrowersje wzbudzała forma lewej ręki Chrystusa, przeanalizowano układ łokcia i sposób usadowienia nasady
zrekonstruowanej podczas poprzednich prac konserwator- przedramienia, dzięki czemu uzyskano potwierdzenie pier-
skich i ukazanej w geście błogosławieństwa. wotnego kierunku ułożenia ręki w poziomie, równolegle do
uda. Po dogłębnej analizie i rozważeniu propozycji konser-
W trakcie prac zgromadzono bardzo bogaty materiał iko- wacji zachowawczej, podjęto decyzję o wykonaniu nowej
nograficzny dotyczący przedstawień rzeźbiarskich i ilumi- ręki zgodnie z ikonografią XV-wiecznych przedstawień
natorskich Matki Boskiej z Dzieciątkiem, a w szczególności Matki Boskiej z Dzieciątkiem i zachowanymi fragmentami
przedstawienia typu XV-wiecznej Madonny Apokaliptycz- nasady łokcia. Na podstawie wybranych analogii przedsta-
nej. O ile układ rąk Chrystusa na podstawie analogii wydaje wiono formę wykonaną w modelinie, a następnie wyrzeź-
się oczywisty i w lewej ręce Jezus najczęściej trzymał atry- biono rękę w drewnie lipowym i zamontowano w miejscu
but, a gest błogosławieństwa wykonywał zazwyczaj prawą ubytku. Nie zdecydowano się jednak na dodanie atrybutu
dłonią, o tyle repertuar atrybutów jest już bardzo bogaty. ze względu na fakt, iż takie działanie nadałoby przedstawie-
Najczęściej występuje jabłko królewskie lub owoc w posta- niu określoną wymowę treściową, co do której nie ma stu-
ci granatu lub jabłka. Nie trudno jednak natrafić na inne procentowej pewności.
przedmioty trzymane przez Dzieciątko: winne grono, księ-
gę , banderolę, sosułkę, czyżyka czy ułożenie dłoni w formie Nie podjęto również decyzji o rekonstrukcji płomieni, które
14 gestów rodzajowych np. palec włożony do buzi czy ciągnię- z całą pewnością były zamocowane z tyłu rzeźby, o czym
KoserwaCja cie Marii za maforium. świadczą ślady gniazd stolarskich, które tworzą płomienistą