Page 132 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

Nieokreślony święty Personifikacja cnoty miłości bożej
(św. Piotr lub św. Jan Chrzciciel?) i miłosierdzia (Caritas)

nr inwentarzowy: MD/RZ/17 nr inwentarzowy: MD/RZ/18
autor /warsztat: nieokreślony (Polska, Mazowsze?) autor /warsztat: nieokreślony (Polska, Mazowsze?)
datowanie: XVIII w. datowanie: XVIII w.
pochodzenie: nieznane, pozyskana z Domu Biskupiego w Łomży pochodzenie: rzeźba z katedry (dawniej fary) pw. św. Michała
wymiary: wys. 132 cm Archanioła w Łomży
technika wykonania: drewno rzeźbione wymiary: wys. 140 cm
technika wykonania: drewno rzeźbione, polichromowane, złocone
opis: Rzeźba ukazuje stojącego na wysokim cokole mężczyznę
z wysuniętą ku przodowi lewą nogą. Postać wyciąga ku przodowi opis: Rzeźba przedstawia niewiastę z dwojgiem dzieci. Kobieta,
prawą rękę (brak dłoni z częścią przedramienia), lewą zaś w bok ukazana niemal frontalnie, nieznacznie zwrócona w lewą
(brak ramienia od łokcia). Mężczyzna odziany jest w bogato stronę, jakby wstępuje prawą nogą na skłębione obłoki. Prawym
i miękko fałdowany płaszcz, zarzucony na ramiona, odsłaniający ramieniem podtrzymuje nagie, siedzące na jej udzie dziecko, które
nagi tors (o słabo zaznaczonej muskulaturze), ramiona i nieobute obejmuje jej szyję lewą rączką, prawą zaś wyciąga w lewą stronę.
stopy. Uniesioną lekko ku górze głowę, o szerokiej, okolonej Lewą ręką niewiasta dotyka główki dziecka odwróconego tyłem
długimi włosami i zarostem twarzy, cechuje pomarszczone do widza i tulącego się do jej nóg. Dziecię to ubrane jest w szatkę
czoło, duże oczy, duży nos, otwarte usta (z widocznymi zębami) sięgającą kolan, niewiasta zaś w szatę z dekoltem, przepasaną,
i wydatne kości policzkowe. odsłaniającą przedramiona, sięgającą widocznych bosych stóp.
Typ fizjonomiczny postaci odpowiada ikonografii św. Piotra, Twarz kobiety, okoloną długimi, sięgającymi ramion włosami
ale także św. Jana Chrzciciela. Za identyfikacją z Janem (nakrytymi welonem?), o kształcie wydłużonego owalu, cechują
przemawiałoby odsłonięcie torsu oraz gesty wskazujące na wysoko wysklepione czoło, duży, prosty nos, duże oczy i drobne
scenę chrztu Chrystusa. Brak jednak tak charakterystycznego usta. Podobnymi rysami twarzy cechują się pucułowate i zbliżone
dla ikonografii Chrzciciela motywu ubioru ze zwierzęcej skóry. w kształcie do koła twarzyczki dzieci. Figura pokryta jest cielistą
Zatem identyfikacja ikonograficzna musi pozostać kwestią monochromią i reliktami złoceń.
otwartą. Figura stanowić mogła element wystroju rzeźbiarskiego Postać niewiasty w otoczeniu tulących się do niej dzieci
barokowej nastawy ołtarzowej. Dynamizm ujęcia postaci oraz sugeruje, iż wyobraża ona jedną z cnót teologalnych: miłość
fałdów jej szaty wskazuje na XVIII stulecie jako czas powstania Boga i miłosierdzie (Caritas). Rozwijająca się od średniowiecza
rzeźby. jej ikonografia ustaliła się ostatecznie w sztuce nowożytnej –
literatura: dzieło niepublikowane. z charakterystycznymi atrybutami: płonącym sercem w uniesionej

131
RZEŹBA