Page 135 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 135
Św. biskup (Stanisław?) w nowożytnej ikonografii Stanisława, motywu wskrzeszonego
rycerza Piotra (Piotrawina) u stóp, jak np. widzimy to na znanej
rzeźbie w ołtarzu głównym kościoła pojezuickiego w Poznaniu
nr inwentarzowy: MD/RZ/20 oraz w wielu innych [Wardzyński, 2009, t. 2, il. 164, 184, 225, 236,
autor /warsztat: nieokreślony (Polska, Mazowsze) 295, 355, 362, 402, 477, 517, 582, 585], także w Łomży – figura
datowanie: XVIII w. dekorująca jeden z ołtarzy bocznych z ok. 1600 r. w tamtejszej
pochodzenie: nieustalone, jakoby z obszaru Łomży katedrze [Jemielity, 1989, il. na s. 14]. W lewym ręku święty
wymiary: wys. 155 cm trzymał zapewne pastorał biskupi, prawą zaś mógł wykonywać
technika wykonania: drewno rzeźbione, polichromowane, złocone gest błogosławieństwa lub dzierżyć księgę liturgiczną. Figura ma
cechy barokowe, raczej XVIII-wieczne, a zarazem ludowe. Zwrot
opis: Postać ujęta jest niemal ściśle frontalnie. Stoi na niskim głowy w lewą stronę mógłby sugerować, iż rzeźba znajdowała
nieregularnym cokole i wyciąga ramiona (brak od łokci) przed się w wystroju retabulum (po jej lewej stronie), ale ludowość
siebie. Odziana jest w szaty liturgiczne i pontyfikalne: długą, wykonania sugerowałyby jednak jej przeznaczenie do przydrożnej
sięgającą cokołu i odsłaniającą czubki butów (?) sutannę lub albę, kapliczki.
sięgająca kolan, na dole ozdobioną koronkową bortą (z motywem literatura: dzieło niepublikowane.
wypukłych rozet), przepasaną komżę (lub raczej rokietę),
sięgającą ud stułę o rozszerzonych i ozdobionych krzyżami
końcach oraz kapę narzuconą na ramiona, spiętą na piersi fibulą,
z przodu otwartą, z tyłu sięgającą łydek. Na zwróconej lekko Postać na chmurach
w lewą stronie głowie święty dźwiga wysmukłą mitrę biskupią.
Pozbawioną zarostu twarz, okoloną krótkimi i kędzierzawymi (personifikacja jednej z cnót
włosami, o kształcie wydłużonego owalu, cechują wydatne łuki
brwiowe, duże oczy, długi i prosty nos, szerokie usta i wydatny teologalnych lub kardynalnych)
podbródek. Karnacja jest ugrowo-cielista, włosy i brwi – brązowe,
oczy – czarne, usta – ciemnoczerwone, szaty białe ze złoconymi nr inwentarzowy: MD/RZ/21
bortami (kapa – ze śladami czerwieni). autor /warsztat: nieokreślony (Polska, Mazowsze?)
Postać niewątpliwie wyobraża jednego ze świętych biskupów. datowanie: XVIII w.
Można przyjąć, iż jest to jeden ze hierarchów – patronów Królestwa pochodzenie: katedra (dawniej fara) pw. św. Archanioła
Polskiego. Brak zarostu przemawia przeciw identyfikacji ze Michała w Łomży [lub z kościoła parafialnego
św. Wojciechem, np. brodaty Wojciech towarzyszy Stanisławowi
bez zarostu w jednym z ołtarzy bocznych z czwartej ćwierci pw. św. Wawrzyńca w Kleczkowie]
XVIII w. w kościele poreformackim w Zarębach Kościelnych wymiary: wys. 144 cm
[KZSP, 1986, il. 245 i 247]. Figura zatem najpewniej wyobrażała technika wykonania: drewno rzeźbione, polichromowane
św. Stanisława ze Szczepanowa, choć brak jej, tak częstego
134
RZEŹBA