Page 194 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 194
Kielich ma interesującą dekorację, która kojarzy się z secesją, opis: Stopa okrągła, profilowana, na dole ozdobiona fryzem
więc raczej jego powstanie należałoby, wbrew inskrypcji z repusowanych uskrzydlonych główek anielskich, na górze gładka
fundacyjnej, określić na czas około 1900 r. August Teodor Werner, i wysmukła; trzon okrągły, o pierścieniach talerzykowatych; nodus
mający spółkę z firmą Malcza w Warszawie, zmarł w 1902 r. bulwiasty, wysmukły, ozdobiony odlewanymi uskrzydlonymi
Kościół w Goworowie wyposażono w latach 1903–1907 (o historii główkami anielskimi; czara wysmukła, gładka, bez koszyczka.
parafii i kościoła zob. MD/ZL/K/32), więc może z tej okazji Na kołnierzu zewnętrznej strony stopy cechy, częściowo zatarte:
zamówiono w Warszawie kielich, a data w inskrypcji odnosi się imienna ID i miejska Gdańska (dwa krzyże pod koroną).
do odnowienia dzieła? Ten skromny kielich powstał, jak wskazuje cecha
literatura: dzieło niepublikowane miejska, w jednym z najważniejszych ośrodków złotniczych
i rzeczypospolitej – w Gdańsku. Znaku osobistego „ID” w owalu
używał złotnik gdański Johann Detloff II, który mistrzem został
w 1670 r., a trzy lata później przyjął prawo miejskie Gdańska.
W jedynej znanej jego puncy (na małej puszce w zbiorach
Państwowego Muzeum Historycznego w Moskwie) widnieje
jednak między literami i i D kropka [Gradowski, Kasprzak-Miler,
2002, nr G 462, s. 111]. Jest więc możliwe, że znakiem takim (bez
kropki) posługiwał się ojciec Johanna II – złotnik Johann Detloff I,
który mistrzem został w 1628 r. a działał w Gdańsku jeszcze
w 1650 r. [ibidem, nr G 383, s. 95]. Z nim może był spokrewniony
Johanna Detloff Senior, gdański złotnik czynny między 1624
a 1641 r., jednak jego znak imienny nie jest znany [ibidem, G 371,
s. 92]. Uboga dekoracja tego skromnego złotniczego dzieła nie
pozwala na dokładne jego datowanie. Motyw uskrzydlonych
główek anielskich jest typowa dla całego wieku XVII. Spłaszczony
dekorowany dół stopy kontrastujący z wysmukłą, górną jej partią,
przywodzi na myśl kielichy z pierwszej połowy tego stulecia, np.:
z 1. ćw. XVII w. w kościele par. w Kępie Polskiej [KZSP, 1992,
s. 40, il. 235]; z 1. tercji XVII w. w kościele par. w Nowej Wsi
[KZSP, 1983, s. 18, il. 116]; czy podobnie datowany w kościele par.
w Żmijewie [KZSP, 1985, s. 40, il. 113]. Można więc przyjąć, że
Kielich mszalny nasz kielich powstał w 2. ćw. XVII w. i najpewniej jest dziełem
złotnika gdańskiego Johanna Detloffa I. Erekcja parafii p.w.
Św. Jana Chrzciciela w Długosiodle, wraz ze wzniesieniem tam
nr inwentarzowy: MD/ZL/K/34 drewnianego kościoła, nastąpiła w 1481 r. Wkrótce wezwanie
autor/ warsztat: Gdańsk, złotnik o inicjałach ID (Johann Detloff I?) uzupełniono o świętych Mikołaja biskupa i Sebastiana. Kolejny
datowanie: 2. ćw. XVII w. (lata między 1628 a 1650?) kościół drewniany wzniesiono w 1746 r. staraniem kapituły
styl: wczesnobarokowy pułtuskiej. Konsekrowany w 1754 r., powiększony został w 1877 r.
pochodzenie: kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP Zastąpiła go obecna murowana świątynia, wzniesiona w latach
w Długosiodle 1908-1912 [KZSP, 1974(2), s. 5]. Nie można więc powiązać
wymiary: wys. 22,8 cm; śr. stopy 12,7 cm fundacji naszego kielicha z żadnym istotnym momentem historii
parafii w Długosiodle.
literatura: KZSP, 1974(2), s. 6.
193
ZŁOTNICTWO