Page 192 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 192
Puszkę wyróżnia bogata, rezerwowana w srebrze, repusowana opis: Złocona; stopa okrągła, profilowana, na dole spłaszczona,
dekoracja w formie dużych liści i kwiatów, tak typowych dla na górze wysmukłą i zwieńczona odwróconą krezką w formie
ornamentyki czasu około roku 1700, występującej w złotnictwie rytych liści, zdobiona repusowanym i rytym ornamentem
na Mazowszu, np.: puszka z ok. 1700 r. w kościele poreformackim małżowinowo-chrząstkowym; trzon okrągły, pierścień dolny –
w Węgrowie [KZSP, t. X, z. 26, s. 35, il. 116], kielich z przełomu XVII/ talerzykowaty, górny – bulwiasty, zdobiony rytymi liśćmi; nodus
XVIII, dzieło złotnika o monogramie AL w kościele parafialnym owoidalny, o rytej dekoracji roślinnej; czara bez koszyczka, na górze
w Sarbiewie [KZSP, 1979, s. 182, il. 66] oraz – w zbiorach profilowana, dekorowana rytem – masywne festony owocowe;
łomżyńskiego Muzeum Diecezjalnego – puszka z czwartej ćwierci pokrywa spłaszczona, profilowana, dekorowana w dolnej i górnej
XVII w., dzieło toruńskiego złotnika Marcina Gierschnera, partii repusowaniem i rytem – motywem liści; zwieńczenie
z kościoła parafialnego w Brańszczyku (MD/ZL/PSZ/29). Można w formie plastycznej, płaskiej grupy Ukrzyżowania (pasyjka
przyjąć, iż wzorem były dla nich przekazy graficzne. Fundacja odłamana), osadzonej na liściach wyrastających z okrągłego,
naszej puszki była związana zapewne z formalną fundacją klasztoru bulwiastego cokoliku. Na gładkiej, górnej partii zewnętrznej
franciszkanów w Stawiskach (o historii klasztoru i kościoła zob. strony stopy puncowane: herb Ślepowron (Szepietowskich)
MD/ZL/M/103) w 1697 r., a jej powstanie chyba można związać i inicjały – I.W Z.S. W. oraz data 1664.
z osobą fundatora konwentu – Fortunata Zamoyskiego herbu Puszka jest przykładem barokowego w sylwecie i ornamencie
Grzymała (zm. 1698 r.). Wobec braku punc można tylko ostrożnie naczynia tego typu. Ornament w postaci festonów owocowych
założyć, że dzieło powstało na Mazowszu. na czarze współgra z datą w inskrypcji fundacyjnej. Naczynie
literatura: KZSP, 1988, s. XX, 39, il. 117. wyróżnia falista, sześciolistna repusowana stopa, dalekie echo
kształtu stóp naczyń (głównie kielichów) późnogotyckich,
oraz plastyczna grupa Ukrzyżowania w zwieńczeniu pokrywy.
Przedstawienia figuralne w dekoracji pokryw mazowieckich
Puszka z pokrywą puszek eucharystycznych nie są częste, wśród znanych dominuje
pasyjka (zob. MD/ZL/PSZ/134). Ukrzyżowanie z naszej puszki
jawi się jako wyjątkowe na tym tle. Fundację puszki powiązać
nr inwentarzowy: MD/ZL/PSZ/31, MD/ZL/PSZ/31A można z odbudową kościoła w Dąbrówce Kościelnej po
autor/ warsztat: warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze?) zniszczeniach potopu szwedzkiego (o historii parafii i kościoła
datowanie: 1664 r. zob. MD/ZL/K/57). Autorzy Katalogu… odczytują inicjały
styl: barokowy z inskrypcji fundacyjnej jako I.W[oynina?] Z.S.[zepietowa]
pochodzenie: kościół parafialny pw. św. Anny w Dąbrówce W.[awrzyńców], ale nic więcej o osobie fundatora lub fundatorki
Kościelnej na razie nie można dodać. Brak punc nie pozwala określić miejsca
wymiary: wys. 34 cm; śr. stopy 13,3 cm; powstania puszki, ale chyba można ostrożnie założyć, iż było to
Mazowsze.
śr. przykrywki 11 cm literatura: KZSP, 1986, s. XXX, 35, il. 319.
191
ZŁOTNICTWO