Page 212 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 212

Kielich mszalny z pateną                               nodusu z pozbawioną koszyczka czarą odnajdujemy w dekoracji
                                                                 kielichów np.: z  1629  r. w  kościele parafialnym w  Rościszewie
                                                                 [KZSP, t. X, z. 23, s. 17, il. 92], dziele Pawła Dettloffa z ok. poł.
            nr inwentarzowy:   MD/ZL/K/57, MD/ZL/K/57A           XVII  w. w  kościele w  Sierpcu [ibidem, s. 21, il. 96], który ma
            autor/ warsztat:   warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze?)  też na stopie plakiety z dekoracją figuralną, z ok. poł. XVII w.
            datowanie:      lata ok. 1630–1640                   w kościele parafialnym w Sieluniu [KZSP, 1981(1), s. 20, il. 52] czy
            styl:           wczesnobarokowy                      z tego samego czasu z kościoła parafialnego w Łegu-Probostwie
            pochodzenie:    kościół parafialny pw. św. Anny w Dąbrówce   [KZSP, 1992, s. 52, il. 241]. Oprócz tego typowego dla kielichów
                            Kościelnej                           motywu uskrzydlonych główek anielskich, zwłaszcza w  XVII
            wymiary:        kielich: wys. 23,7 cm; śr. stopy 14 cm;    stuleciu,  na  figuralną  dekorację  składają  się  przedstawienia  na
                                                                 stopie. Wizerunek Marii z  Dzieciątkiem wskazuje tu zapewne
                            patena: śr. 14,5 cm                  na związek wcielenia z  odkupieniem (i  współodkupieńczą
                                                                 rolę Marii). Z kolei wizerunku Książąt Apostołów wskazuje na
            opis: Kielich: stopa okrągła, sześciolistna, na dole spłaszczona,   Kościół rzymskokatolicki jako szafarza sakramentu koniecznego
          na  górze  wysmukła,  ozdobiona  trybowanymi  i  puncowanymi   do skorzystania z  owoców odkupienia. Kielich jest najpewniej
          przedstawieniami (w półpostaci): Mastki Boskiej z Dzieciątkiem   dziełem mazowieckiego warsztatu. Obecnością dekoracji
          oraz św.  Piotra i  Pawła, ujętymi ornamentem małżowinowo-  figuralnej na stopie o wielolistnym wykroju przypomina wśród
          chrząstkowym;  trzon  okrągły,  o  pierścieniach  talerzykowatych;   argenteriów łomżyńskiego Muzeum Diecezjalnego kielich
          nodus owoidalny (?), niemal całkowicie przesłonięty odlewanymi,   z  1614  r. z  Wizny (MD/ZL/K/79). Omawiane dzieło powstało
          plastycznymi uskrzydlonymi główkami anielskimi, wieńczącymi   zapewne dla kościoła w Dąbrówce. Jednak trudno powiązać jego
          odwrócone woluty; czara gładka bez koszyczka. Patena: gładka,   fundację z konkretnym wydarzeniem z historii jej parafii.
          na kryzie ryte signaculum.                                Pierwszy kościół parafialny pw.  św.  Anny w  Dąbrówce
            Typ dekoracji ornamentalnej wskazuje na lata 1630–1640 jako   Kościelnej, zapewne drewniany, wzmiankowany jest w  latach
          na czas powstania kielicha. Warto jednak podkreślić, iż sześciolistna   1514–1518. Następnie, może kolejny, drewniany został
          stopa jest reminiscencją kielichów typu późnogotyckiego. Jednak   ufundowany  i  uposażony  przez  rodzinę  Woynów  oraz  Piotra
          takie długie trwanie form i  typów późnośredniowiecznych nie   Szepietowskiego w  1529  r. Spalony w  czasie wojen szwedzkich
          jest niczym szczególnym w złotnictwie pierwszej połowy XVII w.   w latach 1655–1657 zastąpiony został kaplicą, a zapewne – o czym
          Na Mazowszu podobną, wielolistną stopę mają kielichy, m.in.:   świadczą liczne fundacje Woynów z drugiej połowy XVII w. –
          z ok. 1640 r. w kościele parafialnym w Łętowie [KZSP, 1992, s. 54,   niebawem kolejnym drewnianym kościołem. Kolejną drewnianą
          il. 239]; dziele złotnika o inicjałach EB (lub FB) z drugiej ćwierci   świątynię wzniesiono w 1755 r. z fundacji Walentego Sienickiego.
          XVII  w.  w  kościele  pobernardyńskim  w  Strzegocinie  [KZSP,   Remontowana w  1784  r. i  1834  r., została rozebrana w  1783  r.
          1999, s. 110, il. 378]; z lat ok. 1640–1650 w kościele parafialnym   W jej miejsce powstał w 1785 r. obecny murowany kościół [KZSP,
          w Zieluniu [KZSP, 1975, s. 18, il. 52]; z ok. poł. XVII w. w kościele   1986, s. 33].
          fil. w Błędowie [KZSP, 1967, s. 5, il. 223] czy z ok. poł. XVII w.   literatura: KZSP, 1986, s. 34, il. 297.
          w  kościele parafialnym w  Zakroczymiu [KZSP, 1987, s. 80,
          il. 178]. Brak koszyczka w  naszym kielichu rekompensuje
          efektowny nodus z  plastycznymi główkami anielskimi na
          wydatnych wolutach. Podobne zestawienie plastycznej dekoracji


















































                                                                                                                        211
                                                                                                                        ZŁOTNICTWO
   207   208   209   210   211   212   213   214   215   216   217