Page 237 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY

i Michała Ropelewskiego, proboszcza piątnickiego. Świątynię tę stylowej można przyjąć, że poszczególne elementy relikwiarza
konsekrowano w 1767 r. [KZSP, 1982(2), s. 50]. Może więc nasze powstały w jakimś lokalnym, mazowieckim ośrodku złotniczym.
dzieło powstało później, niż proponują autorzy Katalogu zabytków Pogłębionego zbadania oczekuje też grafika widoczna za
sztuki w Polsce, nie w latach 1720–1730, lecz w czasie związanym wziernikiem. Jej temat może wskazywać, iż od początku był to
z konsekracją w 1744 r.? Jak poświadcza datowany na 1747 r. krzyż relikwiarz św. Jana Ewangelisty. Znane są przykłady relikwiarzy,
relikwiarzowy z Rutek-Kossaków (MD/ZL/R/83), możliwe jest w których za wziernikami umieszczono grafiki, np. relikwiarz
tak późne występowanie ornamentyki regencyjnej, jeszcze bez Krzyża Świętego z 1592 r. w kościele Św. Krzyża (Misjonarzy)
śladów „napierającej” rokokowej. Również kształt stopy znajduje w Warszawie [Varsavia sacra, 1996, nr 51-51a, s. 261, il. 51-
swoje analogie w krzyżach relikwiarzowych z około połowy 51a]. Relikwiarz pełnił zapewne funkcję pacyfikału (zob. MD/
XVIII w., np. w kościele parafialnym w Grzebsku [KZSP, 1985, ZŁ/R/85).
s. 6-7, il. 120], w Szreńsku [ibidem, s. 33, il. 124] czy w Dąbrowie literatura: KZSP, 1982(2), s. 50, il. 241.
[ibidem, s. 4, il. 123]. Autorzy Katalogu… odczytali obecnie prawie
nieczytelną inskrypcję fundacyjną, która wiąże fundację tego
relikwiarza z bliżej nieznanym Mikołajem Rzętkowskim. Wydaje
się, że relikwiarz może być dziełem stylistycznie niejednorodnym. Monstrancja promienista
Plakietki na krzyżu, szczególnie na awersie (uskrzydlone główki),
wydają się pochodzić z XVII w., i to z jego początków. Nie można nr inwentarzowy: MD/ZL/M/88
więc wykluczyć możliwości, że cały krzyż jest XVII-wieczny,
a tylko w okresie regencji, z fundacji wyżej wymienionego autor/ warsztat: warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze?)
Rzętkowskiego, dorobiono mu nową stopę z trzonem i nodusem. datowanie: ok. 1720 r.
Na Mazowszu znane są podobne przypadki, np.: pacyfikał styl: późnobarokowy
w kościele parafialnym w Mordach z krzyżem z pierwszej połowy pochodzenie: kościół parafialny pw. Nawiedzenia NMP
XVII w. i stopą z drugiej ćwierci XVIII w. [KZSP, 1965, s. 14, w Romanach
il. 105]. Mimo domniemanej niejednorodności chronologiczno- wymiary: wys. 57,5 cm; szer. 34 cm

opis: Typu promienistego; niemal w całości złocona; stopa
owalna, falista, czterolistna, profilowana, dzielona na pola,
zdobiona puklowanymi formami łezkowymi, zakończona
odwróconą krezką; trzon okrągły, dolny pierścień – talerzykowaty,
o jednym z talerzy dzielonym na wypukłe pola, górny – w formie
dwulalkowej tralki, o lalkach dzielonych na pola wypukłe
i wklęsłe; nodus wazonowy, z wklęską, o profilach dzielonych na
wypukłe i wklęsłe pola; puszka z lunulą okrągła, ujęta srebrnym

236
ZŁOTNICTWO