Page 239 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 239
Monstrancja promienista Monstrancja
nr inwentarzowy: MD/ZL/M/90 nr inwentarzowy: MD/ZL/M/91
autor/ warsztat: warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze?) autor/ warsztat: warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze)
datowanie: 3. ćw. XVIII w. datowanie: przełom XVIII i XIX w. (najpóźniej w 1817 r.?)
styl: rokokowy styl: barokowo-klasycystyczny
pochodzenie: kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej pochodzenie: kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego
w Chorzelach w Płoniawach Bramurze
wymiary: wys. 65 cm; szer. 28,5 cm wymiary: wys. 91 cm; szer. 37 cm
opis: Typu promienistego; w większości złocona; stopa owalna, opis: Typu promienistego, w większości złocona; stopa owalna,
falista, profilowana, mocno wysklepiona, dzielona na pola, profilowana, mocno wysklepiona, z nałożonymi rezerwowanymi
ozdobiona symetrycznie motywem rocialle’a, rezerwowanym w srebrze plakietami o repusowanych przedstawieniach
w srebrze; trzon okrągły, o pierścieniach talerzykowych; nodus uskrzydlonych główek anielskich z podwieszonymi chustami,
wazonowy, wysmukły, z rytymi liśćmi akantu (?); gloria osadzona zwieńczona srebrną krezką z wysmukłych listków; gloria osadzona
na lalkowym trzonie, zdobiona rytymi i rezerwowanymi w srebrze na rezerwowanym w srebrze trzonie, w dolnej partii w formie
liśćmi; puszka z lunulą okrągłą, z otokiem w formie repusowanych lalki; puszka kolista z lunulą, ujęta wyciętym w srebrnej blasze
chmur, rezerwowanych w srebrze, na którym nałożone cztery sercowego kształtu otokiem zwieńczonym koroną zamkniętą; na
złocone plakietki z uskrzydlonych główek anielskich (na osi nim nałożone trybowane plakiety: z boków puszki – Chrystusa
głównej – zdwojone główki) oraz cztery kamienie w oprawach; na obłokach ze złoconym krzyżem (z lewej strony) i Boga Ojca
z otoku wyrastają promienie o falujących krawędziach, na na obłokach, z insygniami monarszymi (z prawej), poniżej –
promieniach osadzone cztery biżuteryjne rozetki z kamieni; trzy uskrzydlone główki anielskie; nadto na otoku osadzone
glorię wieńczy płaska korona zamknięta o obręczy dekorowanej kamienie w oprawach: trzy poniżej i dwa powyżej puszki oraz
kamieniami i zwieńczona krzyżykiem na kuli, podtrzymywana trzy na obręczy korony; promienie wycięte z blachy, dwuplanowe,
przez dwa repusowane anioły, ukazane w locie. o falującym, zbliżonym do owalu zarysie; na nich, nad puszką,
Dzieło należy do typu barokowych monstrancji promienistych osadzona plastyczna gołębica Ducha Świętego, rezerwowana
(zob. MD/ZL/M/94). Jej skromną dekorację wzbogaca w srebrze; gloria zwieńczona pasyjką osadzoną na kuli.
kameryzacja awersu. Rokokowy ornament wskazuje – jak piszą
autorzy Katalogu zabytków sztuki w Polsce – na trzecią ćwierć
XVIII w. jako czas powstania dzieła. Trudno jednak fundację
monstrancji powiązać z jakimś istotnym wydarzeniem w dziejach
chorzelskiej parafii (o historii parafii i kościoła zob. MD/
ZL/K/04). Wobec braku punc można tylko ostrożnie założyć, że
dzieło powstało na Mazowszu.
literatura: KZSP, 1980, s. 6.
238
ZŁOTNICTWO