Page 239 - KATALOG WYSTAWY MUZEUM DIECEZJALNEGO W ŁOMŻY
P. 239

Monstrancja promienista                                 Monstrancja


                     nr inwentarzowy:   MD/ZL/M/90                           nr inwentarzowy:   MD/ZL/M/91
                     autor/ warsztat:   warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze?)  autor/ warsztat:   warsztat nieokreślony (Polska, Mazowsze)
                     datowanie:     3. ćw. XVIII w.                          datowanie:     przełom XVIII i XIX w. (najpóźniej w 1817 r.?)
                     styl:          rokokowy                                 styl:          barokowo-klasycystyczny
                     pochodzenie:   kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej   pochodzenie:   kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego
                                    w Chorzelach                                            w Płoniawach Bramurze
                     wymiary:       wys. 65 cm; szer. 28,5 cm                wymiary:       wys. 91 cm; szer. 37 cm

                     opis: Typu promienistego; w większości złocona; stopa owalna,   opis: Typu promienistego, w większości złocona; stopa owalna,
                  falista, profilowana, mocno wysklepiona, dzielona na pola,   profilowana, mocno wysklepiona, z nałożonymi rezerwowanymi
                  ozdobiona symetrycznie motywem rocialle’a, rezerwowanym   w  srebrze plakietami o  repusowanych przedstawieniach
                  w srebrze; trzon okrągły, o pierścieniach talerzykowych; nodus   uskrzydlonych główek anielskich z  podwieszonymi chustami,
                  wazonowy, wysmukły, z rytymi liśćmi akantu (?); gloria osadzona   zwieńczona srebrną krezką z wysmukłych listków; gloria osadzona
                  na lalkowym trzonie, zdobiona rytymi i rezerwowanymi w srebrze   na  rezerwowanym  w  srebrze  trzonie,  w  dolnej  partii  w  formie
                  liśćmi; puszka z lunulą okrągłą, z otokiem w formie repusowanych   lalki; puszka kolista z lunulą, ujęta wyciętym w srebrnej blasze
                  chmur, rezerwowanych w  srebrze, na którym nałożone cztery   sercowego kształtu otokiem zwieńczonym koroną zamkniętą; na
                  złocone  plakietki  z  uskrzydlonych  główek  anielskich  (na  osi   nim nałożone trybowane plakiety: z boków puszki – Chrystusa
                  głównej – zdwojone główki) oraz cztery kamienie w oprawach;   na obłokach ze złoconym krzyżem (z lewej strony) i Boga Ojca
                  z  otoku wyrastają promienie o  falujących krawędziach, na   na obłokach, z  insygniami monarszymi (z  prawej), poniżej –
                  promieniach osadzone cztery biżuteryjne rozetki z  kamieni;   trzy  uskrzydlone  główki  anielskie;  nadto  na  otoku  osadzone
                  glorię wieńczy płaska korona zamknięta o obręczy dekorowanej   kamienie w  oprawach: trzy poniżej i  dwa powyżej puszki oraz
                  kamieniami i  zwieńczona krzyżykiem na kuli, podtrzymywana   trzy na obręczy korony; promienie wycięte z blachy, dwuplanowe,
                  przez dwa repusowane anioły, ukazane w locie.           o falującym, zbliżonym do owalu zarysie; na nich, nad puszką,
                     Dzieło należy do typu barokowych monstrancji promienistych   osadzona plastyczna gołębica Ducha Świętego, rezerwowana
                  (zob. MD/ZL/M/94). Jej skromną dekorację wzbogaca       w srebrze; gloria zwieńczona pasyjką osadzoną na kuli.
                  kameryzacja awersu. Rokokowy ornament wskazuje – jak piszą
                  autorzy  Katalogu  zabytków sztuki  w  Polsce – na trzecią ćwierć
                  XVIII  w. jako czas powstania dzieła. Trudno jednak fundację
                  monstrancji powiązać z jakimś istotnym wydarzeniem w dziejach
                  chorzelskiej parafii (o  historii parafii i  kościoła zob. MD/
                  ZL/K/04). Wobec braku punc można tylko ostrożnie założyć, że
                  dzieło powstało na Mazowszu.
                     literatura: KZSP, 1980, s. 6.




















































           238
       ZŁOTNICTWO
   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243   244